(၁) (အစိမ္းေရာင္အရြက္ဖားဖားဟင္းရြက္မ်ား) ဟင္းနုနယ္၊ ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္းစိမ္း၊ ကန္စြန္းရြက္ စတဲ့ စိမ္းေရာင္ျခယ္အရြက္ ေတြမွာ ဗီတာမင္နဲ ့သတၱဳဓာတ္ေတြပါရွိျပီး၊ ကယ္လိုရီနဲပါးတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ဗီတာမင္ေအ၊ ဗီတာမင္စီ နဲ ့ ေဖာလိပ္ဓာတ္တို ့ ၾကြယ္၀တာမို ့ ခြန္အားတိုးပြားေစရံုမွ်ုမက၊ စိတ္က်ေရာဂါေတြကိုပါ တို္က္ထုတ္ေပးပါတယ္။
(၂) (အေစ့အဆံမ်ား) ဗာဒံေစ့၊ သစ္အယ္သီး၊ သစ္က်ားသီး၊ သီဟုိေစ့ စတဲ့ အေစ့အဆံေတြမွာ ခံနိုင္ရည္စြမ္းအားေထာက္ပံ့ေပး တဲ့ ပရိုတင္းေတြပါရွိေနပါတယ္။ ၄င္းတို ့ကိုစားသံုးျပီးတဲ့အခါမွာ ခႏၶာကို္ယ္တြင္းရွိေကာင္းက်ိဳးျပဳဆဲလ္ေတြကို စြမ္းအားျပည့္ ထုတ္လုပ္ေပးနိုင္ေအာင္ တဖက္တလမ္းမွ အေထာက္အပံံ့ျဖစ္ေပးပါတယ္။
(၃) (အဆီမပါေသာအသားမ်ား) ၾကက္ နဲ ့ၾကက္ဆင္သားေတြကိုအေရခြံမပါဘဲစားေပးပါ။ အနီေရာင္အသားေတြ စားတဲ့အခါမွာ အဆီကိုေရွာင္ပါ။ ထို ၾကက္၊ ၾကက္ဆင္၊ အနီေရာင္အသားေတြမွာပါတဲ့ အမိုင္နိုအက္ဆစ္ေတြက ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈကို တိုက္ ထုတ္ေပးပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ သံဓာတ္၊ ဗီတာမင္ဘီ နဲ ့ပရိုတင္းမ်ားပါရွိလို ့ၾကြက္သားမ်ားသန္မာေစပါတယ္။ (အားကစားသမားမ်ား သက္လံု ေကာင္းေစပါတယ္)
(၄) (ပင္လယ္ငါးမ်ား) ပင္လယ္ငါးဟင္းလ်ာမ်ားကို အနည္းဆံုး ရက္သတၱတ္ ၁-ပတ္မွာ ၃ ရက္ခန ့္စားေပးပါ။ ပင္လယ္ငါးထဲမွာ ပါတဲ့ ဖက္တီးအက္ဆစ္ေတြက အင္ဆူလင္ပမာဏကိုထိန္းညွိေပးတဲ့အျပင္၊ ဦးေႏွာက္ကိုေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ေစပါတယ္။ ဒါ့ ျပင္ ေရာင္ရမ္းနာမ်ားကို သက္သာေစျခင္း၊ အရိုးအဆက္မ်ား သက္ေတာင့္သက္သာအေကြးအဆန္ ့ျပဳလုပ္နိုင္ျခင္း စသည္တို ့ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳကာ၊ ၾကြက္သားမ်ား တြဲက်ျခင္းကိုမျဖစ္ေစပါဘူး။
(၅) (ၾကက္ဥမ်ား) သက္သက္လြတ္စားသူေတြအတြက္ အသားအစားထိုးအျဖစ္ ခြန္အားျပည့္ ၾကက္ဥ ကိုစားေပးသင့္ပါတယ္။ ၾကက္ဥထဲမွာလဲ အသားေတြလိုဘဲ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ပရိုတင္း၊ ဗီတာမင္မ်ားနဲ ့သံဓာတ္ေတြပါရွိေနပါတယ္။
(၆) (ေကာက္ႏွံမ်ား) လူး၊ ဆပ္၊ ဂ်ံဳ၊ အုတ္၊ စပါး စတဲ့ေကာက္ႏွံေတြကို စားေသာက္ျပီးတဲ့ေနာက္ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာပင္ ခြန္အား ျဖစ္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပဳျပင္ထားျခင္းမရွိတဲ့ ဆန္လံုးညိုေတြနဲ ့ အညိေရာင္ေပါင္မုန္ ့ေတြက အာနိသင္ပိုရွိၾကပါတယ္။
(၇) (ေကာ္ဖီ) ေကာ္ဖီထဲမွာပါတဲ့ ကဖိန္းဓာတ္ေတြက ၾကည္လင္လန္းဆန္းမႈကို တခဏအတြင္းေပးႏိုင္္စြမ္းလို ့ကမၻာေပၚရွိ သန္း ေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူသားမ်ား ခြန္အားသစ္ျဖည့္တင္းေပးတဲ့ ေကာ္ဖီကို နံက္အိပ္ယာထ ေသာက္ေလ့ရွိေနၾကပါတယ္။
(၈) (လၻက္ရည္) လၻက္ရည္(အခ်ိဳ)/လၻက္ရည္ၾကမ္း(ေရေႏြးၾကမ္း)/green tea မ်ားမွာလဲ ေကာ္ဖီထဲမွာလိုဘဲ ကဖိန္းဓာတ္မ်ားပါ ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ L-theanine(ေခၚ)အမိုင္နိုအက္ဆစ္တစ္မ်ိဳး ပါရွိတာေၾကာင့္ လူကိုလန္းဆန္းတက္ၾကြေစတဲ့အျပင္ မွတ္ ဥာဏ္အား ေကာင္းေစပါတယ္။
(၉) (ပဲသီး(ေခၚ) ပဲေတာင့္ရွည္ နဲ ့ဗိုလ္စားပဲသီးမ်ား) အစိမ္းေရာင္ ပဲသီးေတြထဲမွာ သံဓာတ္၊ ဗီတာမင္ဘီ နဲ ့အမိုင္နိုအက္ဆစ္ မ်ားအျပင္ အနီေရာင္အသားေတြမွာေတြ ့ရတဲ့ ပရိုတင္းဓာတ္မ်ားလဲ ပါရွိေနတာေၾကာင့္ ခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အမွွ်င္ ဓာတ္ၾကြယ္၀လို ့အစာေခ်စံနစ္ကိုေကာင္းမြန္ေစကာ က်မၼာေရးနဲ ့ညီညြတ္ေစပါတယ္။
(၁၀) (ပန္းသီးမ်ား) ပန္းသီးထဲမွာ ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္ေတြအျပင္၊ ဗီတာမင္စီနဲ ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြပါရွိသျဖင့္ ခြန္အားကိုတိုး ပြားေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပန္းသီးထဲမွာပါရွိတဲ့ fructose ဓာတ္က တခဏအတြင္းမွာပင္ ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို တိုးပြားလာေစပါ တယ္။
(၁၁) (ဌက္ေပ်ာသီးမ်ား) ပိုတက္စီယမ္ၾကြယ္၀တဲ့ ဌက္ေပ်ာသီးေတြက ခႏၶာကိုယ္ၾကြက္သားေတြကို ေကာင္းစြာတည္ေဆာက္ေပး လို ့ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေဖာ္မြန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ သစ္သီးမွရတဲ့ သဘာ၀သၾကားဓာတ္မ်ားျဖစ္ေသာ fructose နဲ ့ glucose မ်ားက ခြန္အားျဖစ္ေစျပီး၊ လန္းဆန္းတက္ၾကြမႈကိုျဖစ္ေစပါတယ္။
(၁၂) (ေရႊဖရုံေစ့မ်ား) အမွတ္စဥ္(၂)မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အေစ့အဆန္မ်ားလိုဘဲ၊ ေရႊဖရံုေစ့ထဲမွာ ဗီတာမင္၊ ပရိုတင္မ်ားနဲ ့ က်န္းမာ ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ အဆီဓာတ္ေတြ ပါရွိေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မရွိမျဖစ္ မဂနီစီယမ္ဓာတ္ ပါရွိလို ့ခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္။
(၁၃) (သံပုရာသီးေဖ်ာ္ရည္) ႏံုးခ်ိအားနည္းေနတဲ့အခါ သံပုရာရည္တစ္ခြက္ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ကို တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာျပီး၊ ခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္။ (ထို ့နည္းတူစြာ သဘာ၀အုန္းစိမ္းရည္ စစ္စစ္ကလဲ လူကို ခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္)
(၁၄) (ဖရဲသီး) ေရဓာတ္အေျမာက္အမ်ားရွိတဲ့ ဖရဲသီးကိုစားေပးျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ ေပးတဲ့အျပင္၊ ဗီတာမင္ဘီ၊ ပိုတက္စီယမ္နဲ ့ fructose(ေခၚ)သဘာ၀သၾကားဓာတ္တို ့ပါရွိသျဖင့္ ကိုယ္ခံစြမ္းအား ေကာင္းေစပါ တယ္။
(၁၅) (ဘလူးဘယ္ရီသီး) ၾကြက္ငယ္မ်ားနဲ ့ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ၊ ဘလူးဘယ္ရီသီးထဲမွာ ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းေတြ အလံုအေလာက္ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ အရြယ္တင္ႏုပ်ိဳေစတဲ့ “စူပါအသီးအႏွံ” လို ့ေခၚၾကပါတယ္တဲ့။ ဒါ့ျပင္ အမွတ္စဥ္(၂)မွာ ေဖာ္ျပ ထားတဲ့ အေစ့အဆံမ်ားလိုဘဲ omega-3 ဖက္တီးအက္ဆစ္ေတြ ၾကြယ္၀စြာပါရွိတာမို ့ ဦးေႏွာက္ကိုခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္။
(၁၆) (ပန္းငရုပ္ပြသီး) ပန္းငရုပ္ပြသီးေတြထဲမွာ မယံုၾကည္နိုင္ေလာက္ေအာင္ ဗီတာမင္စီေတြ မ်ားျပားစြာပါရွိေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အ မွွ်င္ဓာတ္၊ ဗီတာမင္ဘီီနဲ ့ phytochemical lycopene ဓာတ္တို ့ပါရွိေနလို ့ ေရာင္ရမ္းနာမ်ား ကိုသက္သာေစကာ၊ အလြန္အမင္း ေမာပန္းႏြမ္းနယ္မႈကိုပါ ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္
(၁၇) (အနက္ေရာင္ေခ်ာကလက္) ေလ့လာစမ္းစစ္ခ်က္မ်ားအရ၊ အမဲေရာင္ေခ်ာကလက္ေတြဟာ ဦးေႏွာက္သို ့ေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈအားေကာင္းေစလို ့၊ ေခ်ာကလက္စားျပီးေနာက္ ၂-နာရီ(သို ့မဟုတ္) ၃-နာရီအတြင္းမွာပင္ သိသိသာသာ စိတ္ဖိစီးမႈ ေတြ ေျပေလ်ာ့သြားျပီး၊ မွတ္ဥာဏ္အားေကာင္းလာေစပါတယ္။
(၁၈) (ဒိန္ခ်ဥ္) အနီေရာင္အသားေတြမွာကဲ့သို ့အမိုင္နိုအက္ဆစ္ပါရွိတာေၾကာင့္ သက္သက္လြတ္စားသူမ်ား ဒိန္ခ်ဥ္ေတြေသာက္ ရင္း ခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္က ေလးလံထိုင္းမႈိင္းျခင္းနဲ ့ေမာပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြကိုပါ ေျပေပ်ာက္ေစပါတယ္။
(ေပါက္ေပါက္…မွွ်ေ၀သည္)
