ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ သမိုင္း၀င္ကိုလိုနီေခတ္လက္ရာ အေဆာက္အအံုေပါင္း ၁၈၉ လံုး႐ွိရာ အဆိုပါအေဆာက္ အအံုမ်ားကို မူလလက္ရာမပ်က္ ထိန္းသိမ္းထားရွိသြားရန္ လိုအပ္သကဲ့သို႔ အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံု အျဖစ္ သတ္မည္ဆိုပါကလည္း စနစ္တက် ေလ့လာၿပီးမွသာ သတ္မွတ္သင့္သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြ အႏွစ္ကို ထိန္းသိမ္းသြားလုိသူမ်ားက မဇၩိမကုိေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ ႔ Yangon Heritage Trust-YHT မွ သုေတသ နပညာရွင္ မသက္ႏွင္းၾကည္ျဖဴက ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ လက္ရာႂကြယ္၀သည့္ ကိုလိုနီခတ္လက္ရာ သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အအံုမ်ားသည္ လက္႐ွိကာလတြင္ ထိန္းသိမ္းရခက္ခဲသည့္ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ ႐ွိလာသည့္အတြက္ အဖြဲ႕မွႀကိဳးပမ္းထိန္းသိမ္းလ်က္႐ွိေနသည္ဟု ေျပာသည္။
“ကိုလိုနီေခတ္က တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ သမိုင္း၀င္လက္ရာ အေဆာက္အအံုေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ အခုေခတ္ မွာေတာ္ေတာ္ေလး ခက္ခဲလာတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အေဆာက္အအံုေတြက စည္ပင္ကေန အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံုလို႔ သတ္မွတ္ၿပီးမွ ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ အေဆာက္အုံ (heritage building) လို႔သိရတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ heritage building ေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးခက္ခဲလာ တယ္၊ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ heritage building အေဆာက္အအံုပိုင္႐ွင္ေတြကေတာ့ သူတို႔အေဆာက္ အအံုက ေရွးေဟာင္းလက္ရာ အေဆာက္အအံုတစ္ခု ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာ စစ္ေပးဖို႔လာ ေျပာၾကတယ္၊
ဒီလုိမ်ိဳး ပိုင္ရွင္ေတြကေနတစ္ဆင့္ အသိေပးတာကေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ နည္းေနေသးတယ္။ YHT က ရန္ကုန္ၿမဳိ႕မွာရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံု အေရအတြက္ကို စာရင္းျပဳစုေနတာဆိုေတာ့ YHT ကုိ ရန္ကုန္ကလူေတြက သိေနၾကပါတယ္” ဟု မသက္ႏွင္းၾကည္ျဖဴ က ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ရွိ သမိုင္း၀င္အေဆာက္အအံု တစ္ခုျဖစ္ေသာ အမွတ္ ၂၃၃-၂၃၅၊ ပန္းဆိုးတန္း အထက္လမ္း႐ွိ ယခင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးတည္႐ွိခဲ့ရာ အေဆာက္အအံုမွာ ယခင္က အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံုအျဖစ္ စည္ပင္မွ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕မွ သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အခ်ိန္မီထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြ အႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေရးကိုမ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္ဟုလည္း သိရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ၊ အေဆာက္အအံုဌာနမွ တာ၀န္႐ွိသူတစ္ဦးကလည္း မည္ သည့္ အေဆာက္အအံုမဆို အႏၲရာယ္ရွိလာေသာ အေျခအေနတြင္ အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံု (dan-ger building-DB) ဟုသတ္မွတ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ထိုသို႔သတ္မွတ္လိုက္ရျခင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေရွးေဟာင္း ကိုလိုနီလက္ရာ အေဆာက္အအံု အေရအတြက္ကို နည္းပါးသြားေစလို၍ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“ တကယ္တမ္း အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အေဆာက္အအံုျဖစ္လာရင္ အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံုလို႔ သတ္မွတ္ ရမွာပါပဲ၊ စည္ပင္က ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံု လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက တစ္ဦးထဲ တစ္ ေယာက္ ေဆာင္႐ြက္တာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေကာ္မတီဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ေဆာင္႐ြက္တာပါ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အေဆာက္အအံုေတြကို ေကာ္မတီက ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီး တကယ္အႏၲရာယ္ရွိၿပီး လူ ေနထိုင္ဖို႔ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့ အေျခအေနက်မွ သတ္မွတ္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္အခုလို ဌာနရဲ႕DB သတ္မွတ္ခ်က္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအေပၚ ေ၀ဖန္ေနတာေတြက နည္းလမ္းမက်ဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တယ္၊ ဌာနရဲ႕လုပ္ထံုး လုပ္ နည္းအေပၚ ေျပာဆိုလိုတယ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ဘယ္ေနရာမွာ႐ွိတဲ့ အေဆာက္အအံုကေတာ့ DB လို႔ မသတ္မွတ္သင့္ဘဲနဲ႔ သတ္မွတ္ထားတယ္ဆိုတာကို လိပ္စာနဲ႔ အတိအက်ေျပာပါ၊ ဌာနကသတ္မွတ္ထား တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံု စာရင္းကိုလည္း သတင္းစာကေနတစ္ဆင့္ တရား၀င္ ေၾကာ္ျငာေနတဲ့ အတြက္ ဘယ္ေနရာက အေဆာက္အအံုဆိုတာ အတိအက်ေျပာပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္”ဟု အဆိုပါ တာ၀န္ ႐ွိသူက ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္ထိန္း သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ YHT ကိုလည္း ဌာန၏ အားနည္းခ်က္ ကို ေထာက္ျပသည့္အတြက္ ၎တို႔အဖြဲ႕အစည္းကို အျပစ္တင္ ေ၀ဖန္လိုျခင္းမရွိဟုလည္း ၎အရာ႐ွိက ေျပာသည္။
“DB ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေထာက္ျပေျပာဆိုတာေတြ ရွိေပမယ့္ YHT ကို အျပစ္တင္လို တဲ့ ဆႏၵမ႐ွိပါဘူး၊ သူတို႔ အဖြဲ႕အစည္းကလည္း ဌာနရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ဘာမွ လာလႊမ္းမိုးလို႔ မရ ပါဘူး၊ ဥပမာ ပန္းဆိုးတန္းက အေဆာက္အအံုဆိုရင္ သမိုင္း၀င္ဟုတ္ မဟုတ္ဆိုတာ သက္ေသျပစရာ အေထာက္အထား အခိုင္အမာ မရွိေသးပါဘူး၊ ဒီေတာ့ YHT ဘက္က တစ္ဖက္သတ္လုပ္လို႔ မရပါဘူး၊အေဆာက္အအံုကို ဒီဇိုင္းလွတိုင္း ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံုလို႔ ေျပာလို႔မရပါ ဘူး၊ ဒီအေဆာက္အအံု နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျပန္လည္တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ YHT က အေဆာက္အအံု ေရွ႕မ်က္ႏွာစာကို မဖ်က္ဘဲ ခ်န္ထားပါလုိ႔ ေျပာတယ္။ ေရွ႕မ်က္ႏွာစာကိုခ်န္ၿပီး ေနာက္က အသစ္တည္ေဆာက္မယ့္ အေဆာက္အအံု နဲ႔တြဲပါဆိုေတာ့ ဒါႀကီးက ၿပိဳမက်ႏိုင္ဘူးလား၊ စည္ပင္ရဲ႕လုပ္ထံုး လုပ္နည္းေတြကိုသာ ေ၀ဖန္ေနၿပီး ဒါမ်ိဳး အခ်က္ေတြကိုေရာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရဲ႕လားဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္” ဟု ၎တာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီက မည္သည့္ အေဆာက္အအံုမ်ဳိးကိုမဆို အႏၲရာယ္႐ွိလာ ေသာ အေျခအေန ျဖစ္လာပါက အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံုအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
“အေဆာက္အအံုတစ္ခုက အႏၲရာယ္႐ွိလာၿပီဆိုရင္ ဘယ္အေဆာက္အအံုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ DB လို႔ သတ္မွတ္ မွာပါပဲ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ YHT ကိုေျပာခ်င္တာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲမွာ႐ွိတဲ့ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံုေတြ ကို သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာလို မူလလက္ရာမပ်က္ယြင္းေအာင္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ၿပီး art gallery တို႔၊ ဟိုတယ္တို႔ ဖြင့္မယ္ဆိုရင္ ဒီလုိလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းက ေထာက္ပံ့ေပးမွာလဲ၊ ေနထိုင္သူေတြအတြက္ ဘယ္လို စဥ္းစားေပးမလဲ၊ YHT ကလက္ေတြ႕ခ်ျပဖို႔ ေကာင္းတယ္၊ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံု တစ္ခု အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအံုျဖစ္ေနတာကို ျပန္မေဆာက္ဘဲ မူလလက္ရာမပ်က္ ထိန္းသိမ္းခိုင္းေနေတာ့ ဒါကို အႏၲရာယ္မရွိေအာင္ YHT က ဘယ္လုိလုပ္ေပးမွာလဲ၊ ဒီလုိပဲျပန္ ေမးခ်င္ပါတယ္။ စည္ပင္က ကိုယ့္ တာ၀န္ကိုယ္ ထမ္းေဆာင္ေနတာပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု ၎တာ၀န္ရွိသူက မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ နာမည္ရ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးကလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေ႐ွးေဟာင္း အေဆာက္အအံု မ်ားစြာ႐ွိသည့္အတြက္ ၎အအံုမ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားရန္ လိုအပ္ေသာ္လည္း ကိုလိုနီ ေခတ္လက္ရာဟု ယူဆရသည့္ သက္တမ္းၾကာ တိုက္မ်ားကိုမူ ထိန္းသိမ္းမထားသင့္ဘဲ ၿဖိဳဖ်က္တည္ ေဆာက္သင့္သည္ဟု ေျပာသည္။
“ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ကိုလုိနီေခတ္လက္ရာ လူေနတိုက္ေတြကိုေတာ့ သက္တမ္းၾကာလို႔ အိုလာၿပီဆိုရင္ ၿဖဳိဖ်က္ၿပီး ျပန္ေဆာက္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ၊ ေနထိုင္သူေတြ ႐ွိေနတယ္ဆုိရင္ေတာင္ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံု ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ေတာင္ ျပန္ေဆာက္ဖုိ႔ လိုပါတယ္” ဟု ၎က သုံးသပ္ေျပာဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အႏၲရာယ္ရွွိ အေဆာက္အအံုေပါင္း ၁,၆၆၁ လံုးရွိေနၿပီး အမ်ားစုမွာ သက္တမ္း ၆၀ မွ ၈၀ ႏွစ္ၾကားရွိေၾကာင္း သိရသည္။
mizzima
အိမ္ ျခံ ေျမ ေရာင္း ၀ယ္ ငွားလိုရင္ ဒီ page ကို Like လုပ္ထားမွ အဆင္ေျပမယ္ေနာ္
https://www.facebook.com/phoenixestate